IVa 17.03,2020

Dzień dobry, 

jak Wam mija czas przymusowego pobytu w domu? Dbacie o siebie? Odpoczywacie? Pamiętajcie, proszę, że poza utrwalaniem i powtarzaniem materiału, warto spędzić trochę czasu z bliskimi, przeczytać ciekawą książkę (niekoniecznie z kanonu lektur), pograć w planszówki i solidnie się wyspać. Dziś mini materiał, bo we wtorki nie mamy języka polskiego tylko godzinę wychowawczą - a'propos godziny wychowawczej - oglądaliście może "Małego Księcia" z 2015 roku? Może w wolnej chwili zerknęlibyście na ten film, a później porozmawiamy na lekcji o tym, co w życiu człowieka jest ważne? Wprawdzie będziecie omawiać tę lekturę w klasie VII, ale jestem ciekawa, jak teraz odbierzecie przesłanie w niej zawarte - serdecznie zachęcam.

Wracając do języka polskiego - dziś tylko trochę powtórki z odmiany czasownika i - w nagrodę - krzyżówka, którą przygotowałam dla Was na platformie edukator pl. Gdy odczytacie hasło, koniecznie napiszcie mi w komentarzu, co o tym sądzicie.

Lekcja                                                                                                                                                                    17.03.2020

Temat. Jak zmienia się czasownik?

Cele:

- wiem, w jaki sposób odmienia się czasownik

- potrafię określić osobę, liczbę, rodzaj i czas czasownika

Nacobezu:

- przypomnisz sobie wiadomości na temat odmiany czasownika

- wykonasz ćwiczenia utrwalające wskazane przez nauczyciela

- rozwiążesz krzyżówkę na platformie educator.pl

Wczoraj przypomnieliśmy sobie, co to jest czasownik, jaka jest jego rola i w jaki sposób może się odmieniać. Dziś trochę tę odmianę potrenujemy. Kochani, przy okazji odmiany czasownika powinniśmy wspomnieć o aspekcie czasownika, ale o tym nie mówiliście wcześniej, jest to nowa wiedza, zatem wrócimy do tego zagadnienia po powrocie do szkoły, dobrze?

Czasownik odmienia się przez liczby, czasy osoby i rodzaje. Oznacza to, że inną formę przyjmie, jeśli odnosi się do dziewczynek, inną do chłopców, inaczej mówimy o czynności, która już się odbyła, trwa albo dopiero się wydarzy. Innej formy czasownika użyję, jeśli czynność wykonuję ja, innej, jeżeli wy, a jeszcze innej, kiedy oni lub one. Nie jest to dla Was nic nowego, ale warto przypomnieć, zatem do dzieła!

Odmiana czasownika przez osoby.

Liczba pojedyncza                                                       liczba mnoga

1.     osoba (ja) piszę, rysowałem                          1. osoba (my) piszemy, rysowaliście

2.     osoba (ty) piszesz, rysowałeś                        2. osoba (wy) piszecie, rysowaliście

3.     osoba (on, ona, ono) pisze, rysował            3. Osoba (oni, one) piszą rysowali

Odmiana czasownika przez rodzaje (najlepiej zauważyć to w czasie przeszłym):

       Liczba pojedyncza                                                    

Rodzaj męski: pisałem, pisałeś, pisał           

Rodzaj żeński: pisałam, pisałaś, pisała   

Rodzaj nijaki (występuje tylko w 3 osobie): pisało

liczba mnoga

rodzaj męskoosobowy: pisaliśmy, pisaliście, pisali

rodzaj niemęskoosobowy: pisałyśmy, pisałyście, pisały

Zauważcie, że czasownik w liczbie mnogiej ma rodzaj męskoosobowy – czasowniki, które w nim występują nazywają czynności wykonywane tylko przez ludzi rodzaju męskiego (dlatego męsko – osobowy) – mówimy: mężczyźni, chłopcy, policjanci, nauczyciele jedli, spali itd. Wszystkie inne czasowniki w liczbie mnogiej przyjmują rodzaj niemęskoosobowy czyli dziewczynki, nauczycielki, dzieci, koty, ptaki jadły, spały.

Pozostała nam jeszcze odmiana przez czasy. Jeśli czynność była wykonywana wcześniej, nazywa ją czasownik w czasie przeszłym, jeśli nadal trwa, używamy czasu teraźniejszego, a jeżeli dopiero ma się wydarzyć, czasownik przyjmie formę czasu przyszłego.

Odmiana czasownika przez czasy:

Czas przeszły: pisałem (pisałam), pisałeś (pisałaś), pisał (pisała, pisało), pisaliśmy (pisałyśmy), pisaliście (pisałyście), pisali (pisały)

Czas teraźniejszy: piszę, piszesz, pisze, piszemy, piszecie, piszą

Czas przyszły: będę pisał (będę pisała), będziesz pisał (będziesz pisała), będzie pisał (będzie pisała, będzie pisało), będziemy pisali (będziemy pisały), będziecie pisali (będziecie pisały), będą pisali (będą pisały)

    lub: napiszę, napiszesz, napisze, napiszemy, napiszecie, napiszą

Zapewne zauważyliście, że w czasie teraźniejszym i w jednej z form czasu przyszłego nie musieliśmy oddzielnie podawać form dla rodzaju żeńskiego i męskiego – to dlatego, że w czasie teraźniejszym i w czasie przyszłym prostym wszystkie rodzaje przyjmują taka samą formę.

To chyba wszystko, co należało powtórzyć na temat czasownika, bo – tak, jak pisałam wcześniej – nowe zagadnienia dotyczące tej części mowy omówimy dopiero w szkole. Teraz trzeba tylko przypomnianą wiedzę uporządkować i przećwiczyć. Zachęcam, abyście wykonali polecenie 3 i 4 ze strony 238, 5 ze strony 239 oraz 6 i 8 ze strony 240 – zadania możecie wykonać ustnie lub pisemnie w zeszycie, ważne, żeby utrwalać wiadomości.

No i oczywiście zapraszam na platformę edukator.pl – krzyżówka czeka pod adresem https://www.edukator.pl/widgets/crossword/?uid=022-3848a263-4f44-8bb0-ac93-15202fe46ea2

Pozdrawiam Was ciepło.

BBR