IVa 20.03.2020
Dzień dobry,
prosiłam Was podczas ostatnich zajęć, żebyście przypomnieli sobie różne baśnie i postarali się odnaleźć wspólne cechy między "Piękną i Bestią" a wybranymi przez Was baśniami. Mam nadzieję, że udało Wam się odnaleźć nieco tych wspólnych cech. Ciekawa jestem, co zauważyliście? Może podobny czas i miejsce? A może bohaterów skonstruowanych w zbliżony sposób? Na lekcji zapewne powiedzielibyście mi wszystko - teraz, niestety, mogę tylko zgadywać. Tak czy inaczej na dzisiejszej lekcji omówimy sobie, jakie cechy powinna mieć każda szanując się baśń.
Lekcja 20.03.2020
Temat. Dawno, dawno temu, czyli jakimi cechami charakteryzuje się baśń?
Cele:
- wiem, skąd się wzięły baśnie i jaka jest ich rola
- wiem, jakie elementy powinny znaleźć się w każdej baśni
Nacobezu:
- przeczytasz informacje na temat tego, skąd wzięły sie baśnie i jaka była ich rola
- zapiszesz w zeszycie i zapamiętasz, jakie elementy występują w baśni
Dzisiaj trudno nam wyobrazić sobie czasy bez telewizora, telefonu, komputera tableta...czasy bez stosów zabawek, gier, setek książek i komiksów...a jednak takie czasy były. Fakt - bardzo dawno temu, jeszcze zanim wynaleziono druk i pojawiły się pierwsze drukowane książki.
Czy zatem wtedy ludzie nie mieli żadnych rozrywek? Oczywiście, że mieli - jedną z nich było wymyślanie niezwykłych historii, w których dobre postępki zacnych, uczciwych ludzi zawsze zasługiwały na nagrodę, ten, kto był odważny i szczery - niezależnie od swojego pochodzenia i majątku - zwycieżał w walce, a zło było bezwzględnie pokonane. W taki właśnie sposób powstawały baśnie. Ludzie przekazywali je sobie z pokolenia na pokolenie w sposób ustny. Robili to nie tylko dla rozrywki - pokazując, że dobro wraca a zło zawsze prędzej czy później zostaje pokonane, uczyli swoje dzieci właściwego postępowania, milości do ludzi i zwierząt. przekazywali wzorce moralne, czy osoby i zachowania, które warto naśladować. Po wynalezieniu druku i upowszechnieniu się książek wiele z tych historii została opisana - nikt nie wiedział na pewno, jakie były ich pierwsze postacie, dlatego dziś krąży wiele różnych wersji opowieści o dziewczynie, która uciekając z balu zgubiła bucik i dzięki temu książę ją odnalazł, o osieroconej królewnie, ktora uciekając przed macochą - czarownicą odnalazła schronienie wśród krasnoludków, czy o dzielnym szewczyku, który dzięki swojej życzliwości dla zwierząt zdołał uratować królewnę z rąk wiedźmy.
Te historie różnią się od siebie, ale w większości z nich występują pewne wspólne cechy, które są charakterystyczne dla baśni.
Cechy baśni (bardzo proszę, abyście zapisali je w zeszycie)
- nieokreślony czas i miejsce (najczęściej baśń zaczyna się od słów Dawno, dawno temu...za górami, za lasami)
- występowanie fantastycznych elementów: bohaterów (wróżki, czarownice, krasnoludki), przedmiotów (magiczny pierścień, różdżka, zwierciadło), wydarzeń (zwierzęta mówią, można uzdrowić chorego żywą wodą itd.)
- walka dobra ze złem, gdzie dobro zwycięża a zło zostaje ukarane
- przeciwstawieni sobie bohaterowie: mądry - głupi, biedny - bogaty, dobry - zły, piękny - brzydki
- bardzo często pojawia się w baśniach motyw podróży, podczas której bohater musi pokonać wiele przeciwności ale na końcu czeka go nagroda
- przyroda i przedmioty często mają cechy luzkie - mogą pomagać bohaterowi w dotarciu do celu lub przeszkadzać mu
- charakterystyczna formuła zakończenia.
Myślę, że nie będzie trudno zapamiętać te cechy - tym bardziej, ze znacie wiele baśni i na pewno zauważyliście, że większość z wymienionych elementów tam występuje.
To tyle, Kochani, jeśli chodzi o dzisiejszą lekcję. Po południu pojawią się zadania online dla chętnych (linki podam w osobnym wpisie), chciałabym jednak zaprosić chetne osoby do zabawy w baśniopisarzy. Poniżej w formacie PDF umieszczę ćwiczenie ze schematem baśni, jeśli ktoś ma ochotę, może wydrukować te kartki i wypełnić je własną treścią (ćwiczenie jest bardzo dokładnie opisane krok po kroku) albo na podstawie tych wskazówek może sam napisać baśń w zeszycie lub na komputerze. Oczywiście możecie wymyślić absolutnie nową baśń - bez korzystania ze wskazówek, ważne tylk, by w baśni znalazły się te elementy, o których mówiliśmy dzisiaj. Zadanie jest długoterminowe i tylko dla chętnych. Jeśli ktoś chce, może przesłać mi swoje dzieło w postaci skanu, zdjęcia lub jako załącznik do e- maila. Będzie też można pochwalić się swoją pracą po powrocie do szkoły.
Ja Wam już bardzo dziękuję za zajęcia - przypominam, że przed nami weekend, czyli czas odpoczynku i zabawy. Trzymajcie się zdrowo.