Blog dla uczniów i nie tylko.

Witajcie po krótkiej przerwie. Mam nadzieję, że wiadomości dotyczące pisowni "nie" z różnymi częściami mowy już powtórzone i utrwalone.

Prawdopodobnie od poniedziałku – zgodnie z rozporządzeniem ministra – będziemy musieli rozpocząć realizację nowych tematów z podstawy programowej, być może pojawi się również konieczność wystawiania ocen. Nie będzie to łatwe, ale obiecuję Wam, że postaram się opracować metody, które w możliwie najmniej bolesny sposób pozwolą na opanowanie nowego materiału.

Póki co mamy jednak jeszcze chwilę na powtórki, w związku z tym do końca tygodnia na zajęciach powtórzymy i utrwalimy ortografię – pisownię wyrazów z u, rz, ż, ó, ch i h, a także pisownię wyrazów wielką i małą literą.

Mimo, iż wszystkie zasady dotyczące pisowni wyrazów z trudnością ortograficzną macie w zeszycie z klasy IV, to jednak zbiorę je tutaj jeszcze raz – jeśli komuś zaginął zeszyt albo wie, że niekoniecznie przykładał się do notowania i wklejania wklejek – warto, aby zapisał te informacje w zeszycie.

Ponadto oczywiście potrenujemy trochę – zadania, które w formie plików JPG pobrałam z ćwiczeń multimedialnych wydawnictwa GWO, możecie wykonywać ustnie (niestety, nie mam możliwości edytowania ich, tak, abyście mogli na przykład wpisywać brakujące litery czy słowa) lub pisemnie, jak wam wygodniej, to już zależy od Was– ważne, aby solidnie powtórzyć. Myślę, że tyle tytułem wstępu wystarczy.

W czwartek i piątek pojawią się nowe ćwiczenia. Zabierajmy się do pracy. Powodzenia!

Lekcja                                                                                                                                        18.03.2020, 19.03.2020, 20.03.2020

Temat. Utrwalamy pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną.

Cele:

 - pamiętam zasady dotyczące pisowni wyrazów z rz, ż, ch, h, u, ó oraz wyjątki od tych zasad

- pamiętam zasady dotyczące pisowni wyrazów wielką i małą literą

- umiem prawidłowo zapisywać wyrazy z trudnością ortograficzną

Nacobezu:

- przypomnisz sobie zasady dotyczące pisowni wyrazów z u, ó, rz, ż, ch, h i wyjątki od tych zasad (możesz sporządzić notatkę)

- przypomnisz sobie zasady dotyczące pisowni wyrazów wielką i małą literą (możesz sporządzić notatkę)

- podasz własne przykłady do zasad pisowni wyrazów wielka i małą literą

-wykonasz ćwiczenia utrwalające

Zapamiętaj!

U piszemy:

- zawsze na końcu wyrazu: płotu, domu, chłopcu

- na ogół na początku wyrazu: umiejętność, ulotny, urodziny

Uwaga wyjątki: ósmy, ów, ówdzie, ówczesny

- w zakończeniach czasowników – uję, - ujesz,  - uje, - ujemy, - ujecie, - ują: maluję, rysujesz, gotują

- w zdrobnieniach i zakończeniach typu – uś, - usia, -un, - unka, - unek, - ula: tatuś, opiekunka, pakunek

Ó piszemy:

- gdy w innej formie wyrazu lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na o, a lub e: skrót – skracać, wiózł – wiezie, wóz – wozy

- w zakończeniach – ów, - ówka, - ówna: Kraków, klasówka, Nowakówna

Uwaga wyjątki! Skuwka, wsuwka, zasuwka

Rz piszemy:

- gdy w innej formie wyrazu lub wyrazach pokrewnych wymienia się na r: kamerzysta – kamera, morze – morski

- w zakończeniach – arz, - erz w nazwach zawodów i funkcji: młynarz, szermierz, żołnierz

Uwaga, wyjątek! Papież

- po spółgłoskach b, d, g, ch, j, k, w, t, p: brzmienie, drzemka, grzmot, chrząszcz, ujrzał, okrzyk, wrzask, otrzymał, uprzejmy

Uwaga wyjątki! Pszenica, kształt, bukszpan, wykształcenie, lepszy, większy, pszczoła, Mojżesz, mniejszy

Ż piszemy:

- gdy w innej formie wyrazu lub w wyrazie pokrewnym wymienia się na z, ź, z’, g, h, s: potężny – potęga, mrożonka – mrozić, ważyć – waga, drużyna – druh, węższy - wąski

- po l, ł, r: lżejszy, małżonek, skarżyć

- w cząstce –ża, -żo, - żu, - ży na początku wyrazów: żaba, żonkil, żuraw, żyrafa

Uwaga wyjątki! Rzadko, rzodkiewka, Rzym, rzucać

Ch piszemy:

- gdy w innej formie wyrazu lub w wyrazie pokrewnym wymienia się na sz: mucha – muszka, duchy – duszki

- zawsze po s: schody, schronisko, uschnięty

- przed spółgłoskami: ochronić, uchwycić

- na końcu wyrazu: dach, mech, piach

Uwaga wyjątek! druh

H piszemy:

- gdy w innej formie wyrazu lub w wyrazie pokrewnym wymienia się na z, ź, z’, ż, g: wahać – waga, wataha – watażka

- w cząstkach –hiper, -homo, -hydro, -hipo, -helio na początku wyrazów: homologacja, hiperbola, hipoterapia, heliocentryczny, hydroliza

- w większości nazw własnych i we wszystkich imionach zaczynających się na h: Hiszpania, Himalaje, Honduras, Henryk, Halina

Uwaga wyjątki! Chiny, Chorwacja

- na początku wykrzykników: hej, hura, hop - hop

Wielką literą piszemy

- nazwy własne: imiona, nazwiska, pseudonimy, przydomki, przezwiska itd.

- nazwy geograficzne: nazwy kontynentów, krajów, mórz, gór, łańcuchów górskich, jezior itd.

- nazwy miast, wsi, dzielnic, ulic, placów, województw (o ile forma przymiotnikowa zastępuje nazwę np. mieszkam w Mazowieckiem, ale województwo mazowieckie)

- nazwy mostów, pomników, konkretnych obiektów sakralnych i kulturowych

- nazwy planet, ciał niebieskich,

- nazwy mieszkańców kontynentów i krajów

- tytuły książek i czasopism

- nazwy świąt i uroczystości

Małą literą piszemy:

- nazwy mieszkańców województw, miast i wsi

- nazwy obrzędów i zwyczajów

- niektóre człony w nazwach wielowyrazowych (jezioro Gopło, morze Bałtyk, ale: Morze Czerwone, Morskie Oko, Czarny Staw

Zachęcam, abyście do powyższych zasad znaleźli własne przykłady i zapisali je w zeszycie.

Ćwiczenia utrwalające (z zasobów ćwiczeń multimmedialnych wydawnictwa GWO)

Dzień dobry, 

wyspani? Gotowi do powtarzania? To do roboty! Dziś jeszcze trochę o zaimku oraz oczywiście ćwiczenia. Jak poszedł Wam wczorajszy test na edukatorze? Pochwalcie się w komentarzach wynikiem :)

Lekcja                                                                                                                                                    17.03.2020

Temat. Analiza gramatyczna części zdania. 

Cele:

- prawidłowo przyporządkowuję wyrazy do części mowy

- pamiętam najważniejsze informacje na temat używania dłuższej formy zaimków osobowych

- umiem określić formę gramatyczną odmiennych części mowy

Nacobezu:

- powtórzysz wiadomości na temat używania dłuższej formy zaimków osobowych

- dokonasz analizy gramatycznej podanych zdań

Wspominaliśmy wczoraj, że zaimki - poza podziałem ze względu na zastępowana część mowy - dzielimy również, biorąc pod uwagę funkcję, jaką pełną w zdaniu. I tak zaimki wskazujące pozwalają nam wskazać o co lub o kogo chodzi (to, tamten, z tą), z. dzierżawcze określają własność i zależność (mój, jego, ich, nasz), zaimek zwrotny się/siebie sugeruje stronę zwrotną itd. Najwięcej kłopotu sprawiają zaimki osobowe, gdyż w niektórych przypadkach mają dwie lub nawet trzy formy (dłuższą i krótszą) i problemy sprawia prawidłowe używanie tych form. Przypomnijmy przede wszystkim odmianę zaimka osobowego przez przypadki (warto zapisać to w zeszycie)

M.                  ja                   my                  ty                   wy          on/ona/ono                                oni/one 

D.            mnie, mię          nas              ciebie, cię        was        jego, niego, go, jej, niej              ich, nich

C.              mi, mnie           nam            tobie, ci            wam      jemu, niemu, mu, jej, niej         im, nim

B.            mnie, mię          nas             ciebie, cię         was,       jego, niego, go, ją, nią, je, nie    ich, nich, je, nie

N.          (ze) mną           (z) nami        (z) tobą         (z) wami   (z) nim, nią                                     (z) nimi

Ms.    (o) mnie               (o) nas          (o) tobie       (o) was      (o) niej, nim                                   (o) nich

W.     ----------------         -----------         o ty!           O wy!             ------------------                             ------------   

zauważcie, że jedna z form (pogrubiona) jest przykładem archaicznego zaimka, dziś już prawie nieużywanego.

Teraz pozostaje przypomnieć, kiedy używamy tych dłuższych form, tak, by zdanie było zbudowane poprawnie i brzmiało sensownie. Są cztery sytuacje konstrukcyjne wymagające dłuższej formy zaimka:

- gdy zaimek stoi na początku zdania np. Mnie to bardzo odpowiada.

- gdy zaimek występuje po przyimku (czyli w wyrażeniach przyimkowych) np. Przyjdę dziś do ciebie.

- w przeciwstawieniach np. Dyrektor jemu to zlecił, nie tobie.

- gdy na zaimek pada akcent logiczny np. Tylko tobie mogło się przydarzyć coś takiego.

Myślę, że powtarzania teorii tyle na dziś wystarczy. Pora to przećwiczyć.

   Poniżej macie zestaw kilku ćwiczeń związanych z częściami mowy, w tym oczywiście klasyczną analizę gramatyczną, czyli nazwanie każdej części mowy występującej w zdaniu i określenie formy gramatycznej tych spośród nich, które są odmienne. Nie śpieszcie się – są to zadania przygotowane na dwa dni – jutro nie dostaniecie ode mnie nowego materiału. Być może wrzucę tylko jakieś fajne zadania dla chętnych na platformę. Jeśli mi się to uda, dam Wam znać w oddzielnym wpisie. Rozwiązania dzisiejszych zadań pojawią się na blogu w czwartek – tak, by każdy miał szansę najpierw sam spróbować swoich sił. Dobrze byłoby, gdybyście wykonywane ćwiczenia zapisywali w zeszycie, gdyż łatwiej będzie je sprawdzać, a później wykorzystać do powtórek przed praca klasową.

   Tymczasem życzę zdrówka i odpoczynku. Pamiętajcie, że jutro na TVP Kultura „Panna Nikt” (warto obejrzeć, może później podyskutujemy?) a w czwartek „Antek” i „Katarynka”, wprawdzie dla Waszego rocznika nie są to lektury obowiązkowe, ale warto przypomnieć sobie na ich przykładzie, jakimi cechami charakteryzuje się nowela.

Ćwiczenia utrwalające – części mowy.

1.      Określ , jaki to zaimek ze względu na funkcję, jaką pełni. Zastosuj skróty: o – osobowy, w – wskazujący, n – nieokreślony, d – dzierżawczy, z – zwrotny, pytający - p

ja -   , mój -  , się -    ,czyj -     , tyle -    , jakiś -    , komu -     , wasz -    , czyjkolwiek -    , on -    , tamten –

2.      Podane zaimki umieść w odpowiednim miejscu

jak, on, to, mój, taki, ile, tam, gdzie, tyle, kogo, swój, kiedy, czemu, tak, ona, co,

zaimki rzeczowne:

zaimki przymiotne:

zaimki liczebne:

zaimki przysłowne:

3.      Podane części mowy umieść w odpowiednim miejscu tabeli

Idę, dobroć, mały, wesoło, hura, pięcioro, czy, na, ale, siebie, malować, chłopiec, mój, nad, że, półtora, wiosenny, dzisiaj, szósty, zza, dlaczego, ponieważ, więc, pojechałybyśmy, chory, źle, mgła, mądrze.

4.      Dokonaj analizy gramatycznej poniższych zdań (nazwij części mowy, określ formę gramatyczną odmiennych części mowy)  

Hej, dziewczyny, czy któraś może widziała niedawno moje dwie niebieskie spinki do włosów i czarną kosmetyczkę.

Dziś o świcie za oknem mojego pokoju słyszałam bardzo głośne ćwierkania pierwszych szczęśliwych jaskółek i szpaków.

Kochani moi, zauważyłam, że jest problem z linkiem do krzyżówki - platforma nie kieruje Was tam, gdzie trzeba. Proszę, abyście zamiast klikać "przejdź do strony", skopiowali podany link https://www.edukator.pl/widgets/crossword/?uid=022-3848a263-4f44-8bb0-ac93-15202fe46ea2  i otworzyli stronę w nowej karcie - w ten sposób powinno się udać. Jeśli nadal będą problemy z dostępem do krzyżówki, proszę o informację w komentarzu. Pozdrawiam ciepło. BBR

Witajcie, Kochani!

Dziś pozostaniemy jeszcze w kręgu przygotowań do omawiania "Hobbita" (tak na marginesie - jak poszło odpowiadanie na pytania? Dużo wiedzy umknęło?). Chciałabym jednak zaproponować Wam coś innego niż dotychczas. Jak wszystkie zadania przekazywane w formie zdalnej, ta praca również tak naprawdę jest pracą dla chętnych, ale gorąco zachęcam Was, abyście podjęli się tego zadania, bo może być bardzo ciekawe i sprawić Wam wiele frajdy.

Lekcja                                                                                                                                                  17. 03.2020

Temat. Z hobbitem przez Śródziemie aż do góry Smauga.

Cele:

- umiem zaprezentować lekturę w interesujący sposób

- potrafię wykorzystać różne techniki i metody pracy.

   Dzisiaj zamiast klasycznego Nacobezu trochę obszerniejszy opis zadania. Moi drodzy, bardzo chciałabym, abyście zajęli się naszą lekturą w inny niż zwykle sposób - specjalnie nie używam sformułowania "przedstawili" czy "zaprezentowali", bo całą inwencję zostawiam Wam. Możecie stworzyć grę planszową na motywach "Hobbita" albo folder biura podróży, które zaproponuje wycieczkę śladami Bilbo Bagginsa. Może być to multimedialna prezentacja, w ktorej przeniesiecie mnie w świat fantasy, makieta albo wierszowany pamiętnik/dziennik Bilbo czy innego bohatera. Możecie zrobić lapbooka albo nagrać słuchowisko radiowe oparte na fragmentach lektury. Jesteście ograniczeni jedynie własną wyobraźnią.

   Jedyne warunki, które musicie spełnić to takie, by projekt był związany ściśle z lekturą, by był samodzielny i interesujący. Ocenię tylko te prace, które będziecie chcieli. Jeśli wybierzecie taką formę pracy, która pozwala na przesłanie, możecie wysłać mi ją w dowolnym momencie na adres barbara.rucinska@o2.pl Możecie wysyłać również zdjęcia z kolejnych etapów zadania - chętnie je obejrzę. Jeśli Wasz projekt będzie wymagał osobistego dostarczenia, przyniesiecie swoje dzieło po powrocie do szkoły (również można mi wysłąć zdjęcia wcześniej).

   Zaskoczcie mnie!!!

Pozdrawiam serdecznie.

BBR